Uit reacties op de PRO-ideeënkaartjes, waar burgers ideeën kunnen aanbrengen, blijkt dat het thema migratie zeer regelmatig terugkomt. Volgens Erik Beunckens, tweede plaats op de PRO lijst voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers Vlaams-Brabant, heeft dit wellicht te maken met de toenemende verbrusseling van de Vlaamse rand vermits de meeste reacties uit Vlaams-Brabant komen.
Jarenlange kloof tussen burger en politiek
Die teneur jegens migratie bestond al in eerdere peilingen. Zo gaf een peiling van Ipsos in 2011 al aan dat 94 % van de Belgen vond dat er te veel immigratie was en dat 72% vond dat de immigratie ons land geen goed heeft gedaan.
Erik Beunckens: “PRO concludeert dat er een kloof is tussen burger en beleid en wil er nu iets aan doen. Na het jarenlange gebekvecht en polariseren door politici en opiniemakers wordt het tijd om eens de burger te bevragen en er vervolgens naar te handelen.”
Alle migranten buiten? Nee, burgers zijn genuanceerder dan politici
Onderzoek toont aan dat het migratiedebat vooral gepolariseerd wordt door politici en minder door burgers. Politici delen immigranten grotendeels op in slachtoffers en indringers. Immigranten worden in de communicaties van de N-VA en Vlaams Belang vooral geframed als indringers, in die van Open VLD, CD&V, sp.a en Groen als slachtoffers.
Erik Beunckens: “Het migratiedebat zit opgesloten in de typische links-rechts polarisatie terwijl de burger al lang niet meer links-rechts denkt. Het wordt tijd dat we uit deze polarisatie breken. De burger verwacht dat de politiek zijn mening erkent. Het beleid moet overeenstemmen met de wil van het volk.”
Zwitserland bewijst daarnaast dat de burgers wel verantwoordelijk omspringen met hun beslissingsrecht. Daar hebben burgers het recht om wetgeving te wijzigen door middel van referenda op volksinitiatief. De burger mag dus ook zelf aangeven waarover ze willen beslissen. Zwitsers hebben het recht om per referendum de doodstraf in te voeren en belastingen af te schaffen, maar dat doen ze dus niet.
Om die redenen beslist PRO om de burger te laten stemmen over diverse stellingen. PRO zal vervolgens in het parlement lobbyen voor de standpunten van de burger.
Geen vechtfilmpjes, maar een dossier met facts en figures
Een eerlijk debat begint bij goede en volledige informatie. PRO zal op haar website een dossier ‘migratie’ aanleggen met alle mogelijke informatie, cijfers en bronnen. Er zal plaats zijn voor tegengestelde meningen.
“Kortom, geen vechtfilmpjes, die bevatten immers geen informatiewaarde en dragen niet bij tot beter samenleven.”, aldus nog Erik Beunckens.
Een belangrijke open vraag en informatiebron gaat over de kosten en opbrengsten van de immigratie. Naast integratie bepalen de kosten van onze gastvrijheid en solidariteit immers voor een groot stuk het maatschappelijk draagvlak. Eind 2018 werd een studie besteld bij de Nationale Bank, maar door de grote hoeveelheid data zou de studie niet klaar geraken voor de verkiezingen van 26 mei.
Stellingen moeten aan criteria voldoen
Zowel de keuze als de redactie van de stellingen zal een grote uitdaging worden. Zo moeten stellingen duidelijk onderscheid maken tussen de verschillende vormen van migratie. Elk begrip in een stelling heeft bovendien een juridische betekenis, met veel facetten en ook de internationale wetgeving telt mee.
Eén van de criteria is immers dat stellingen niet in conflict mogen komen met hogere wetgeving zoals grondwet en internationale wetgeving. Vooraleer een stelling effectief wordt voorgelegd, zal het een hele weg hebben afgelegd omdat diverse maatschappelijke groepen betrokken zullen worden: burgers, academici en het middenveld. Dat is ook in Zwitserland ook: de redactie van een stelling wordt heel zorgvuldig uitgewerkt.
Yves Bruggeman: “Stellingen moeten overzichtelijk en gedocumenteerd zijn, met duidelijke formulering van de stelling, het doel en de argumentatie. Daarnaast een rubriek met voor- en tegenargumenten. PRO distantieert zich daarmee van de vele internetpeilingen die niet genuanceerd en gedocumenteerd zijn, en soms gekaapt worden door politieke groeperingen met minder goede bedoelingen.”
PRO wil bijvoorbeeld volgende stelling rond volgmigratie voorleggen: “De aanvrager moet financieel borg staan voor eventuele tegemoetkomingen uit de sociale zekerheid die het overgekomen familielid zou ontvangen.” Dit is een regeling die in Canada reeds bestaat.
Debat verruimen: hoe immigratie voorkomen
PRO wil het debat niet beperken tot de mate van gastvrijheid of over hoe ver we de deur voor immigratie openhouden. PRO wil ook bekijken welke politieke initiatieven België kan en moet nemen om migratie op internationaal niveau te voorkomen. Zo worden veel conflicten in de wereld beïnvloed door de grootmachten, die vervolgens VN-interventies blokkeren met hun vetorecht in de VN-Veiligheidsraad.
Maar moet het vetorecht in de VN-veiligheidsraad daarom worden afgeschaft zoals Amnesty International voorstelt? Ook de sociale dumping binnen de EU is bijvoorbeeld een debat waard. Moet er binnen de EU een minimumloon ingevoerd worden met Europese cao’s ?
Het woord is aan de burger.