Efficiëntie als criterium
Het uitgangspunt voor een staatsstructuur en verdeling van bevoegdheden gaat niet over nationalisme versus internationalisme of globalisme. Het uitgangspunt voor PRO is enkel efficiëntie. Wat organiseer je best op welk beleidsniveau ?
Regelgeving best centraal
Bij een beleidsdomein moet ook onderscheid gemaakt worden tussen regelgeving en uitvoering/handhaving. Als je bijvoorbeeld fiscaliteit, vergunningsnormen of vervuilingsnormen decentraal vastlegt, gaan bedrijven als het ware shoppen en lagere overheden tegen elkaar uitspelen. Regelgeving organiseer je dus best zo centraal mogelijk.
Beleidsniveau uitvoering en handhaving volgens draagwijdte en techniciteit
Daarna kan je bepalen op welk beleidsniveau je de uitvoering en handhaving organiseert, afhankelijk van de draagwijdte en de techniciteit. Hoe groter de draagwijdte of de techniciteit hoe hoger het beleidsniveau.
Een duidelijk en goed voorbeeld is criminaliteit. De strafbepaling gebeurt terecht centraal (federaal). Maar naargelang de vorm van de criminaliteit organiseer je toezicht en handhaving best centraal of net decentraal: de strijd tegen terrorisme en georganiseerde misdaad gebeurt terecht centraal (federaal, Europees - interpol) terwijl de aanpak tegen overlast best lokaal gebeurt.
Zo zijn er nog bevoegdheden die men best zo centraal mogelijk bepaalt (bijv milieu - hoe hoog mag de vervuiling in water zijn van bepaalde chemische stoffen), maar waarvan uitvoering en toezicht op een lager niveau kunnen, of een deel ervan. Toezicht op watervervuiling organiseer je best centraal - daar heb je immers gespecialiseerde mensen en middelen voor nodig. Toezicht en handhaving op zwerfvuil organiseer je dan weer best lokaal.
Renew Belgium: gelote burgerraad met volksraadpleging
De staatshervorming is een voorbeeld van een thema waar politici in falen. Daar zijn verschillende redenen voor. PRO pleit er daarom voor om knopen te laten doorhakken door burgers. PRO wil een gelote burgerraad rond staatshervorming en democratie waarvan de voorstellen ter stemming worden voorgelegd aan de burger, zoals men in Ierland al doet.
PRO heeft daarvoor de actie Renew Belgium op touw gezet, samen met andere inspraak- en burgerbewegingen in België.